MENU

Jak działa najem instytucjonalny i kto może z niego skorzystać?

Rynek nieruchomości w Polsce ewoluuje, a potrzeby najemców i właścicieli mieszkań stają się coraz bardziej zróżnicowane. W odpowiedzi na oczekiwania dotyczące przejrzystości, bezpieczeństwa oraz stabilności prawnej powstał najem instytucjonalny – rozwiązanie dedykowane profesjonalnym podmiotom działającym na rynku wynajmu. Bazując na wieloletnim doświadczeniu zespołu homeportal.pl w doradztwie i zarządzaniu najmem, przedstawiamy kluczowe informacje o tej formie umowy, jej zasadach, korzyściach i ograniczeniach. Artykuł ten ma na celu rzetelne wyjaśnienie, czym jest najem instytucjonalny, dla kogo jest przeznaczony i jakie niesie konsekwencje dla obu stron umowy.

Najem instytucjonalny – czym jest i jakie są jego główne założenia?

Najem instytucjonalny to szczególny typ umowy najmu lokalu mieszkalnego, wprowadzony do polskiego prawa w 2017 roku. Przeznaczony jest wyłącznie dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie wynajmu nieruchomości. Jego celem jest uproszczenie procedur i zwiększenie ochrony prawnej właścicieli mieszkań wynajmowanych na większą skalę.

Podstawową cechą tej formy najmu jest wymóg zawarcia umowy w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym. Najemca dodatkowo składa oświadczenie w formie aktu notarialnego o poddaniu się egzekucji i zobowiązaniu do opróżnienia lokalu po zakończeniu umowy. Taki mechanizm znacząco usprawnia proces odzyskania nieruchomości w przypadku problemów z najemcą.

W odróżnieniu od najmu okazjonalnego, najem instytucjonalny nie wymaga wskazania przez najemcę alternatywnego lokalu, do którego mógłby się wyprowadzić po zakończeniu umowy.

Cecha Najem okazjonalny Najem instytucjonalny
Kto może wynajmować? Osoby fizyczne Przedsiębiorcy (firmy)
Forma umowy Pisemna + akt notarialny + wskazanie lokalu zastępczego Pisemna + akt notarialny (bez wskazania lokalu zastępczego)
Ochrona przed eksmisją Ograniczona Bardzo ograniczona
Dla kogo przeznaczony? Wynajem okazjonalny na mniejszą skalę Wynajem na dużą skalę, inwestycje instytucjonalne

Najem instytucjonalny został zaprojektowany z myślą o profesjonalistach rynku nieruchomości. Zapewnia wynajmującym skuteczne narzędzia ochrony interesów oraz ułatwia zarządzanie większym portfelem mieszkań.

Warto zapamiętać: Najem instytucjonalny nie jest dostępny dla osób prywatnych wynajmujących pojedyncze mieszkania – to rozwiązanie wyłącznie dla firm i przedsiębiorców.

Kto może skorzystać z najmu instytucjonalnego i w jakich sytuacjach jest to opłacalne?

Najem instytucjonalny przeznaczony jest wyłącznie dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie wynajmu nieruchomości. Mogą z niego korzystać zarówno jednoosobowe działalności gospodarcze, spółki prawa handlowego, jak i fundusze inwestycyjne. Kluczowym warunkiem jest formalna rejestracja działalności związanej z wynajmem.

Ta forma najmu jest szczególnie atrakcyjna dla:

  • firm oraz inwestorów posiadających większą liczbę mieszkań na wynajem,
  • funduszy inwestujących w nieruchomości na wynajem,
  • spółek zarządzających portfelem lokali mieszkalnych,
  • deweloperów oferujących mieszkania pod wynajem,
  • profesjonalnych zarządców nieruchomości.

Z perspektywy najemcy, najem instytucjonalny może być korzystny, jeśli zależy mu na wynajmie mieszkania w nowoczesnych inwestycjach zarządzanych przez wyspecjalizowane podmioty.

Warto podkreślić, że osoby prywatne nieprowadzące działalności gospodarczej nie mogą korzystać z tej formy umowy. Dla nich przewidziane są klasyczne umowy najmu lub najem okazjonalny.

Najem instytucjonalny zapewnia właścicielom większą przewidywalność inwestycji oraz bezpieczeństwo prawne, natomiast najemcom gwarantuje jasne zasady i profesjonalną obsługę.

Jakie korzyści i ograniczenia wiążą się z najmem instytucjonalnym dla właściciela i najemcy?

Najem instytucjonalny niesie ze sobą zarówno wymierne korzyści, jak i pewne ograniczenia – dotyczą one obu stron umowy.

Dla właściciela:
  • Wysoki poziom ochrony prawnej – możliwość szybkiego odzyskania lokalu w przypadku problemów z najemcą.
  • Brak wymogu wskazania przez najemcę lokalu zastępczego.
  • Elastyczność w ustalaniu warunków umowy, takich jak długość najmu czy wysokość kaucji.
  • Uproszczone rozliczenia podatkowe – wystarczy zgłoszenie umowy do urzędu skarbowego.
Dla najemcy:
  • Przejrzyste zasady najmu i profesjonalna obsługa ze strony wynajmującego.
  • Dostęp do mieszkań w nowoczesnych inwestycjach zarządzanych przez firmy specjalizujące się w wynajmie.
  • Szybka ścieżka rozpatrywania reklamacji dzięki jasno określonym procedurom.
Ograniczenia i ryzyka:
  • Najemca ma ograniczoną ochronę przed eksmisją – po zakończeniu umowy lub w przypadku zaległości procedura opuszczenia lokalu jest szybka.
  • Wynajmujący musi prowadzić działalność gospodarczą i ponosić koszty notarialne.
  • Obie strony zobowiązane są do przestrzegania rygorystycznych wymogów formalnych – uchybienia mogą skutkować nieważnością umowy lub utrudnieniami w egzekwowaniu praw.

Doświadczenie homeportal.pl pokazuje, że najem instytucjonalny skutecznie minimalizuje ryzyko problematycznych najemców, jednak wymaga od obu stron świadomości prawnej i staranności w przygotowaniu dokumentacji.

Warto zapamiętać: Kluczowym zabezpieczeniem dla właściciela w najmie instytucjonalnym jest oświadczenie notarialne najemcy o poddaniu się egzekucji i zobowiązaniu do opróżnienia lokalu.

Jak przebiega proces zawarcia umowy najmu instytucjonalnego i jakie są wymagane formalności?

Zawarcie umowy najmu instytucjonalnego wymaga spełnienia kilku istotnych warunków formalnych:

  1. Podpisanie umowy w formie pisemnej, precyzyjnie określającej warunki najmu, wysokość czynszu, kaucji, terminy płatności oraz zasady rozwiązania umowy.
  2. Sporządzenie protokołu zdawczo-odbiorczego, opisującego stan techniczny, wyposażenie i liczniki mieszkania.
  3. Złożenie przez najemcę oświadczenia w formie aktu notarialnego o poddaniu się egzekucji i zobowiązaniu do opróżnienia lokalu po zakończeniu umowy.
  4. Zgłoszenie umowy do urzędu skarbowego w terminie 14 dni od jej zawarcia.
  5. Możliwość pobrania kaucji zabezpieczającej (do sześciokrotności miesięcznego czynszu).

Procedura ta jest bardziej sformalizowana niż w przypadku klasycznego najmu, ale gwarantuje obu stronom większą pewność prawną.

  • Umowa powinna szczegółowo określać prawa i obowiązki stron.
  • Wszelkie zmiany wymagają formy pisemnej.
  • Naruszenie warunków umowy przez którąkolwiek ze stron może skutkować jej rozwiązaniem i wszczęciem procedury egzekucyjnej.

W praktyce zaleca się korzystanie z pomocy doświadczonych doradców lub prawników specjalizujących się w nieruchomościach, aby uniknąć błędów formalnych.

Jak najem instytucjonalny wpływa na rynek nieruchomości w Polsce?

Wprowadzenie najmu instytucjonalnego przyczyniło się do profesjonalizacji rynku wynajmu mieszkań. Rozwój sektora PRS (Private Rented Sector) sprawił, że coraz więcej mieszkań oferowanych jest przez wyspecjalizowane podmioty, a nie tylko przez osoby prywatne.

Efektem jest większa dostępność mieszkań na wynajem, wyższa jakość obsługi oraz przejrzystość procedur dla najemców. W krajach Europy Zachodniej podobne rozwiązania funkcjonują od lat i stanowią standard w dużych miastach.

Pojawiają się jednak także obawy dotyczące wpływu najmu instytucjonalnego na ceny oraz dostępność mieszkań dla osób o niższych dochodach. Z obserwacji ekspertów homeportal.pl wynika, że profesjonalizacja rynku sprzyja przejrzystości i podnosi jakość usług, a zwiększona podaż mieszkań może w dłuższej perspektywie stabilizować ceny.

Warto zapamiętać: Najem instytucjonalny staje się coraz popularniejszy w dużych miastach i jest wybierany przez inwestorów oraz fundusze jako skuteczna forma zabezpieczenia inwestycji.

Najważniejsze wnioski

  • Najem instytucjonalny to rozwiązanie dedykowane firmom i przedsiębiorcom działającym na rynku wynajmu mieszkań.
  • Zapewnia właścicielom skuteczną ochronę praw oraz szybką procedurę odzyskania lokalu.
  • Najemca uzyskuje przejrzyste zasady najmu, ale z ograniczoną ochroną przed eksmisją.
  • Wymaga zawarcia umowy u notariusza oraz zgłoszenia jej do urzędu skarbowego.
  • Rozwiązanie to sprzyja profesjonalizacji rynku i jest szczególnie atrakcyjne dla inwestorów oraz funduszy zarządzających portfelem mieszkań.

Najczęstsze pytania dotyczące najmu instytucjonalnego (FAQ)

Dlaczego warto wybrać najem instytucjonalny zamiast tradycyjnej umowy?

Najem instytucjonalny daje właścicielowi skuteczne narzędzia ochrony przed nieuczciwym najemcą i usprawnia procedurę odzyskania lokalu. Najemca zyskuje pewność co do warunków najmu i dostęp do mieszkań zarządzanych profesjonalnie.

Czy osoba prywatna może skorzystać z najmu instytucjonalnego?

Nie, ta forma umowy jest dostępna wyłącznie dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie wynajmu mieszkań. Osoby prywatne mogą korzystać z klasycznego najmu lub najmu okazjonalnego.

Kiedy warto rozważyć najem instytucjonalny?

Najem instytucjonalny sprawdza się szczególnie przy wynajmie większej liczby mieszkań, inwestycjach w nieruchomości na wynajem lub zarządzaniu portfelem lokali przez firmę.

Jakie są koszty zawarcia umowy najmu instytucjonalnego?

Koszty obejmują opłatę notarialną za oświadczenie najemcy oraz ewentualnie koszty obsługi prawnej. Są one rekompensowane przez większe bezpieczeństwo inwestycji.

Czy można rozwiązać umowę najmu instytucjonalnego przed czasem?

Tak, warunki rozwiązania umowy powinny być określone w kontrakcie. W przypadku naruszenia umowy przez najemcę właściciel może rozpocząć procedurę odzyskania lokalu na podstawie aktu notarialnego.

Czy najem instytucjonalny wymaga obecności notariusza przy każdej zmianie umowy?

Nie, obecność notariusza jest wymagana przy podpisywaniu oświadczenia o poddaniu się egzekucji przez najemcę. Pozostałe zmiany w umowie mogą być dokonywane na piśmie.

Jakie dokumenty są niezbędne do zawarcia umowy najmu instytucjonalnego?

Wymagane są: pisemna umowa najmu, protokół zdawczo-odbiorczy oraz oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego o poddaniu się egzekucji.

Co warto zapamiętać o najmie instytucjonalnym? Praktyczne wskazówki na 2024 rok

  • Najem instytucjonalny to narzędzie sprzyjające profesjonalizacji rynku wynajmu mieszkań.
  • Właściciele zyskują skuteczną ochronę prawną i możliwość szybkiego odzyskania lokalu.
  • Najemcy mają dostęp do szerokiej oferty mieszkań zarządzanych przez firmy oraz jasnych zasad współpracy.
  • Poprawność formalna dokumentów jest kluczowa – wszelkie nieścisłości mogą prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych.
  • Rozwiązanie to cieszy się rosnącym zainteresowaniem w dużych miastach i wśród inwestorów.
Co dalej zrobić: Jeśli planujesz wynajem na większą skalę lub szukasz bezpiecznej formy inwestycji, rozważ skorzystanie z najmu instytucjonalnego. Skontaktuj się z doradcą homeportal.pl, aby uzyskać indywidualną analizę i wsparcie na każdym etapie procesu.

Szukasz sprawdzonych rozwiązań i bezpieczeństwa w wynajmie mieszkań? Zapoznaj się z ofertą homeportal.pl i przekonaj się, jak najem instytucjonalny może zabezpieczyć Twoje interesy na rynku nieruchomości.